Αθέμιτη τιμολόγηση
Σε όλη την ΕΕ, οι έμποροι οφείλουν να αναγράφουν τις τιμές των προϊόντων με σαφήνεια, ώστε να μπορείτε εύκολα να συγκρίνετε παρόμοια προϊόντα και να κάνετε συνειδητές επιλογές —ανεξάρτητα από τον τρόπο συσκευασίας ή τον αριθμό των προϊόντων που πωλούνται στην ίδια συσκευασία.
Οι εταιρείες υποχρεούνται εκ του νόμου να είναι απολύτως σαφείς όσον αφορά την τιμή των προϊόντων που διαφημίζουν ή πωλούν.
Πλήρεις πληροφορίες για τις τιμές
Η τιμή που αναγράφεται σε μια προσφορά πρέπει να περιλαμβάνει όλους τους φόρους και τα έξοδα αποστολής. Αν υπάρχουν τυχόν επιπλέον έξοδα τα οποία δεν μπορούν να υπολογιστούν εκ των προτέρων, θα πρέπει επίσης να ενημερωθείτε εξαρχής.
Παράδειγμα
Οι φόροι και άλλες επιβαρύνσεις πρέπει να περιλαμβάνονται στην τελική τιμή
Ο Stefaan, από το Βέλγιο, βρήκε στον ιστότοπο αεροπορικής εταιρείας κάποιες πολύ φθηνές πτήσεις για την Ισπανία. Όμως, μετά την ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής κράτησης, διαπίστωσε ότι η τελική τιμή ήταν διπλάσια —περιλαμβάνοντας διάφορες προσαυξήσεις που δεν αναφέρονταν σε κανένα από τα στάδια της κράτησης.
Επικοινώνησε με το τμήμα εξυπηρέτησης πελατών και τον ενημέρωσαν ότι η αρχική τιμή ήταν ενδεικτική. Ωστόσο, ένα τηλεφώνημα στο κέντρο καταναλωτών του Βελγίου επιβεβαίωσε ότι, παρότι οι αεροπορικές εταιρείες δικαιούνται να χρεώνουν επιπλέον ποσά για αποσκευές ή γεύματα εν πτήσει, εντούτοις οφείλουν να το δηλώνουν ευθύς εξαρχής (μαζί με όλες τις άλλες επιπλέον επιβαρύνσεις, φόρους κ.λπ.). Τα μη προαιρετικά επιπλέον έξοδα, όπως τα διοικητικά τέλη ή οι δαπάνες πληρωμών, πρέπει πάντα να περιλαμβάνονται στην αρχική τιμή.
Η συγκεκριμένη αεροπορική εταιρεία παρουσιάζει πλέον με σαφήνεια όλες τις προσαυξήσεις στην τιμή του εισιτηρίου όταν ξεκινά η διαδικασία της κράτησης.
Όταν κάτι διαφημίζεται ως «δωρεάν», δεν υποχρεούστε να πληρώσετε τίποτα άλλο εκτός από τα έξοδα:
- απάντησης στη διαφήμιση
- παραλαβής ή αποστολής του προϊόντος
Εύκολη σύγκριση — τιμή ανά μονάδα
Θα πρέπει επίσης να μπορείτε να συγκρίνετε τις τιμές μεταξύ εμπορικών σημάτων και μεγεθών συσκευασίας, π.χ. για να δείτε πόσα θα εξοικονομήσετε αν αγοράσετε δημητριακά σε μεγάλη συσκευασία αντί σε μικρή.
Για να μπορείτε να κάνετε τη σύγκριση, πρέπει να αναγράφεται σε κάθε προϊόν όχι μόνο η τιμή πώλησης, αλλά και η τιμή ανά μονάδα — π.χ. η τιμή ανά κιλό ή λίτρο. Οι πληροφορίες αυτές πρέπει να είναι σαφείς, ευανάγνωστες και εύκολα αναγνωρίσιμες.
Ο ίδιος κανόνας ισχύει και για τις διαφημίσεις που αναφέρουν την τιμή πώλησης.
Παράδειγμα
Ελέγξτε την τιμή μονάδας του προϊόντος που αγοράζετε
Η Nadine ζει στο Λουξεμβούργο, κοντά στα γερμανικά σύνορα, με την κόρη της ηλικίας 5 μηνών. Για να εξοικονομήσει χρήματα, άρχισε να συγκρίνει τις τιμές από βρεφικές πάνες σε διάφορα μαγαζιά του Λουξεμβούργου και της Γερμανίας.
Βρήκε έναν Γερμανό έμπορο ο οποίος πωλούσε συσκευασίες με τις ίδιες πάνες που αγόραζε στο Λουξεμβούργο και στην ίδια τιμή που πλήρωνε συνήθως. Ωστόσο, κοιτώντας πιο προσεκτικά την τιμή ανά μονάδα, συνειδητοποίησε ότι οι γερμανικές συσκευασίες περιείχαν 140 πάνες, ενώ οι αντίστοιχες στο Λουξεμβούργο μόνο 90, με αποτέλεσμα οι τελευταίες να είναι πολύ πιο ακριβές. Από τότε άρχισε να αγοράζει όλες τις πάνες της από το γερμανικό κατάστημα.
Εξαιρέσεις
Ακολουθούν κάποια παραδείγματα προϊόντων για τα οποία μπορεί να μην ισχύουν οι κανόνες τιμολόγησης ανά μονάδα — επειδή η αναγραφή της τιμής ανά μονάδα θα μπορούσε να δημιουργήσει σύγχυση ή λόγω της ιδιαίτερης φύσης ή του σκοπού των προϊόντων αυτών:
- προϊόντα που πωλούνται από αυτόματους πωλητές
- αγαθά που πωλούνται σε δημοπρασίες
- έργα τέχνης και αντίκες
Παραπλανητικοί ισχυρισμοί μείωσης των τιμών
Ισχυρισμοί μείωσης των τιμών όπως «από 50 €, τώρα μόνο 25 €» μπορεί να είναι παραπλανητικοί
εάν η αρχική τιμή πώλησης (γνωστή ως «τιμή αναφοράς») είναι διογκωμένη. Σε όλες τις
χώρες της ΕΕ, οι έμποροι υποχρεούνται, όταν προσφέρουν έκπτωση, να αναφέρουν τη χαμηλότερη
τιμή που εφαρμόστηκε στο προϊόν τουλάχιστον 30 ημέρες πριν από την ανακοίνωση της
μείωσης της τιμής.
Αυτή η πληροφορία σας επιτρέπει να αξιολογήσετε αν η έκπτωση είναι πραγματική ή όχι.
Παράδειγμα
Μην σας εξαπατούν οι εκπτώσεις
Η Basia από την Πολωνία σέρφαρε σε διαδικτυακό κατάστημα στο τρένο καθώς επέστρεφε από τη δουλειά της. Βρήκε ένα ακριβό τζιν που της άρεσε πολύ. Προσέθεσε το αντικείμενο στο καλάθι, αλλά αποφάσισε να καθυστερήσει την αγορά μέχρι να έρθουν οι εκπτώσεις. Δύο εβδομάδες αργότερα, ξαναεπισκέφθηκε το διαδικτυακό κατάστημα για να πραγματοποιήσει την αγορά, αλλά την περίμενε μια δυσάρεστη έκπληξη. Η αρχική τιμή, που αναφερόταν παράλληλα με μια ιδιαίτερα ελκυστική «έκπτωση», ήταν στην πραγματικότητα υψηλότερη από την τιμή που αναφερόταν δύο εβδομάδες πριν από την περίοδο των εκπτώσεων. Απογοητευμένη, η Basia δεν αγόρασε το τζιν.
Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, πρέπει να είστε σε θέση να αξιολογήσετε κατά πόσον η τιμή με έκπτωση είναι πράγματι συμφέρουσα, καθώς οι έμποροι οφείλουν να αναφέρουν τη χαμηλότερη τιμή που χρέωσαν για το προϊόν που προσφέρεται με έκπτωση, κατά τις τελευταίες 30 ημέρες.
Οι διακρίσεις στην τιμολόγηση δεν επιτρέπονται
Αν είστε υπήκοος χώρας της ΕΕ, ένας έμπορος δεν μπορεί να σας χρεώσει υψηλότερη τιμή για ένα προϊόν ή μία υπηρεσία απλώς και μόνο λόγω της ιθαγένειας ή της χώρας διαμονής σας. Κάποιες διαφορές στις τιμές δικαιολογούνται, εάν οφείλονται σε άλλα αντικειμενικά κριτήρια και όχι απλώς στην ιθαγένεια. Για παράδειγμα, οι διαφορές στα ταχυδρομικά τέλη μπορεί να σημαίνουν υψηλότερο κόστος παράδοσης σε κάποια χώρα σε σύγκριση με μια άλλη. Ωστόσο, οι έμποροι έχουν την ευχέρεια να καθορίζουν διαφορετικές καθαρές τιμές πώλησης σε διαφορετικά σημεία πώλησης, όπως καταστήματα ή ιστότοπους, ή ακόμη και να ανακοινώνουν ορισμένες προσφορές που ισχύουν μόνο για συγκεκριμένες περιοχές εντός ενός κράτους μέλους. Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, όλες αυτές οι προσφορές πρέπει να ισχύουν και για καταναλωτές από άλλες χώρες της ΕΕ.
Επομένως, δεν δικαιολογείται καμία διαφορά όσον αφορά την πρόσβαση σε εμπορεύματα ή υπηρεσίες για πελάτες από χώρες της ΕΕ στις παρακάτω τρεις περιπτώσεις:
- πώληση εμπορευμάτων χωρίς φυσική παράδοση — για παράδειγμα, όταν αγοράζετε κάτι στο διαδίκτυο και το παραλαμβάνετε από ένα κατάστημα, αντί να γίνει παράδοση στο σπίτι σας
- πώληση ηλεκτρονικά παρεχόμενων υπηρεσιών (εξαιρουμένου του περιεχομένου που προστατεύεται από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας) — για παράδειγμα, υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους ή φιλοξενία ιστοτόπων
- πώληση υπηρεσιών που παρέχονται σε συγκεκριμένο τόπο — για παράδειγμα, κράτηση ξενοδοχείων, ενοικίαση αυτοκινήτων, εισιτήρια εισόδου σε θεματικά πάρκα
Όταν ένας έμπορος διαθέτει διαφορετικές εκδόσεις του ίδιου ιστοτόπου ανάλογα με τη χώρα, για παράδειγμα ένα ηλεκτρονικό κατάστημα πώλησης προϊόντων σε διάφορες χώρες της ΕΕ, πρέπει να σας παρέχει τη δυνατότητα να επιλέγετε την έκδοση που θα επισκεφτείτε. Πρέπει να ζητείται η συγκατάθεσή σας όταν πρόκειται να μεταφερθείτε σε έκδοση του ιστότοπου για μια συγκεκριμένη χώρα. Πρέπει επίσης να έχετε τη δυνατότητα να αλλάζετε την επιλογή σας ανά πάσα στιγμή.
Εξατομικευμένη τιμολόγηση
Οι έμποροι λιανικής μπορούν να χρησιμοποιούν αλγόριθμους για να παρακολουθούν τις προτιμήσεις σας όσον αφορά τη συμπεριφορά περιήγησης στο διαδίκτυο και να καθορίζουν τις τιμές αναλόγως. Στόχος είναι να τιμολογήσουν τα αντικείμενα με βάση το ποσό που θα θέλατε να πληρώσετε για ένα συγκεκριμένο αντικείμενο. Η πρακτική αυτή δεν είναι παράνομη, ωστόσο, ως καταναλωτής, δικαιούστε πλήρη διαφάνεια των τιμών.
Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, οι έμποροι υποχρεούνται να σας ενημερώνουν αν η τιμή είναι εξατομικευμένη βάσει αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων και κατάρτισης προφίλ της συγκεκριμένης καταναλωτικής συμπεριφοράς σας.
Παράδειγμα
Δικαιούστε να γνωρίζετε
Η Ana από τη Ρουμανία περιηγείται τακτικά στα αγαπημένα της διαδικτυακά καταστήματα, ελέγχοντας τις τιμές διαφόρων αντικειμένων, ανεξάρτητα από το αν πρόκειται να τα αγοράσει ή όχι. Εκτός από τις διακυμάνσεις των τιμών, παρατηρεί επίσης ότι η τιμή αλλάζει ανάλογα και με τη συσκευή που χρησιμοποιεί. Ακόμα πιο παράξενο είναι ότι οι φίλοι της βλέπουν διαφορετικές τιμές όταν ελέγχουν ταυτόχρονα τον ίδιο ιστότοπο, γεγονός που την μπερδεύει ακόμη περισσότερο.
Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, πριν από την αγορά, έχετε το δικαίωμα να γνωρίζετε αν ή πότε ένας έμπορος χρησιμοποιεί αλγόριθμο για να αλλάξει την τιμή του προϊόντος που σας ενδιαφέρει.